Nhà ở xã hội là chính sách an sinh quan trọng, là giải pháp hỗ trợ người thu nhập thấp, công nhân, người lao động,… có cơ hội sở hữu nơi ở ổn định với giá ưu đãi. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều người lao động từ các tỉnh khác đến sinh sống và làm việc tại các đô thị lớn thắc mắc “Liệu người ngoại tỉnh có được mua nhà ở xã hội tại địa phương khác hay không?” Bài viết dưới đây, sẽ cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về quy định pháp luật liên quan đến việc người ngoại tỉnh mua nhà ở xã hội để người dân có thể hiểu rõ các điều kiện cần thiết để được mua nhà ở xã hội dù không có hộ khẩu thường trú tại địa phương.
Trước đây theo luật nhà ở 2014, người ngoại tỉnh có thể mua nhà ở xã hội nếu đáp ứng các điều kiện gồm:
- Về đối tượng, phải thuộc một trong các đối tượng quy định tại điều 49 Luật nhà ở 2014, cụ thể: người có thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại đô thị; người lao động đang làm việc tại khu công nghiệp, cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; người đã trả nhà ở công vụ;…
- Về điều kiện cư trú, căn cứ khoản 1 điều 51 Luật nhà ở 2014, người mua nhà ở xã hội phải đăng kí thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại địa phương nơi có dự án nhà ở xã hội.
- Về điều kiện nhà ở, chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại nơi sinh sống và làm việc, đồng thời chưa được thuê, mua, thuê mua nhà ở xã hội.
- Về điều kiện thu nhập, người có thu nhập thấp không phải nộp thuế thu nhập cá nhân thường xuyên
Thay đổi theo Luật nhà ở 2023 (có hiệu lực từ 1/1/2025)
Nghị định 100/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật nhà ở 2023 có hiệu lực từ ngày 01/8/2024 đã bỏ quy định về điều kiện về cư trú đối với người mua nhà ở xã hội. Như vậy, từ ngày 01/8/2024, quy định về điều kiện cư trú khi mua nhà ở xã hội này đã được bãi bỏ, nghĩa là người mua nhà ở xã hội không cần phải đáp ứng điều kiện về đăng ký thường trú hay tạm trú dài hạn. Bất kỳ ai đủ điều kiện thu nhập, nhà ở và thuộc các nhóm đối tượng quy định đều có thể nộp hồ sơ xin mua nhà ở xã hội, không phân biệt nơi cư trú. Điều này cũng góp phần mang lại nhiều lợi ích quan trọng, cụ thể:
Mở rộng đối tượng: Người lao động nhập cư hoặc các đối tượng cần mua nhà ở xã hội nhưng chưa có hộ khẩu thường trú sẽ có cơ hội tiếp cận nhà ở xã hội dễ dàng hơn.
Giảm thiểu thủ tục hành chính: Loại bỏ điều kiện cư trú sẽ giảm bớt một bước xác nhận, rút ngắn thời gian hoàn thiện hồ sơ.
Hỗ trợ người lao động ngoại tỉnh: Những người làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất sẽ dễ dàng mua nhà ở gần nơi làm việc hơn, thay vì phải thuê nhà ở tạm bợ hoặc chờ thủ tục đăng ký tạm trú dài hạn.
Điều kiện để người ngoại tỉnh mua nhà ở xã hội
Về đối tượng, căn cứ Điều 76 và khoản 1 Điều 77 Luật Nhà ở 2023, các đối tượng sau đây nếu đáp ứng điều kiện theo quy định thì được hưởng chính sách hỗ trợ, cụ thể:
- Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng;
- Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn; Hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu;
- Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị;
- Công nhân, người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp;
- Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; công nhân công an, công chức, viên chức quốc phòng đang phục vụ tại ngũ; người làm công tác cơ yếu hoặc các công tác khác trong tổ chức cơ yếu hưởng lương từ ngân sách nhà nước;
- Cán bộ, công chức, viên chức; Những người đã từng phải trả lại nhà ở công vụ do: Không còn đủ điều kiện thuê nhà ở xã hội, Chuyển đi nơi khác, Không thuộc trường hợp bị thu hồi do vi phạm quy định về quản lý, sử dụng nhà ở;
- Học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập;
- Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở; Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp
Về nhà ở, căn cứ theo điều 78 Luật Nhà ở năm 2023 để được mua, thuê nhà ở xã hội thì phải chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại nơi có dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đó; Chưa được mua/thuê/thuê mua nhà ở xã hội; Chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại tỉnh, thành phố nơi có dự án xây dựng nhà ở xã hội; Nếu đã có nhà thuộc sở hữu của mình tại nơi có dự án nhà ở xã hội thì nhà phải có diện tích bình quân đầu người là 15m2 sàn/người; Trường hợp là những người đang trong quân đội, công chức, viên chức… thì phải không đang ở nhà công vụ.
Về thu nhập, đối với các đối tượng gồm người thu nhập thấp tại khu vực đô thị, công nhân, người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, công nhân công an, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng đang phục vụ tại ngũ; người làm công tác cơ yếu, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu hưởng lương từ ngân sách nhà nước đang công tác; cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định của Chính phủ. Đối với hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị thì phải thuộc trường hợp hộ gia đình nghèo, cận nghèo theo quy định của Chính phủ.
Ngoài ra, người ngoại tỉnh muốn mua nhà ở xã hội còn cần phải đáp ứng một số điều kiện theo quy định tại điều 78 Luật nhà ở năm 2013.
Hồ sơ và thủ tục mua nhà ở xã hội cho người ngoại tỉnh
Hồ sơ cần chuẩn bị gồm:
- Đơn đăng ký mua nhà ở xã hội theo Mẫu số 01 Phụ lục II Nghị định 100/2024/NĐ-CP.
- Giấy tờ chứng minh đối tượng được mua nhà ở xã hội theo Mẫu số 01 tại Phụ lục I Thông tư 05/2024/TT-BXD.
- Giấy tờ chứng minh điều kiện về thu nhập để được mua nhà ở xã hội như hợp đồng lao động, sao kê lương, giấy xác nhận của cơ quan tổ chức nơi làm việc về mức thu nhập, trường hợp người đứng đơn đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội đã kết hôn thì vợ hoặc chồng của người đó cũng phải kê khai mẫu giấy tờ chứng minh điều kiện về thu nhập.
- Giấy tờ chứng minh điều kiện về nhà ở để được mua nhà ở xã hội, trường hợp người đứng đơn đã kết hôn thì vợ hoặc chồng của người đó cũng phải kê khai mẫu giấy tờ chứng minh điều kiện về nhà ở này.
- Giấy tờ tùy thân
Quy trình nộp hồ sơ gồm:
Bước 1: Nộp hồ sơ trực tiếp cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội tại địa phương có dự án. Căn cứ khoản 1 Điều 38 Nghị định 100/2024/NĐ-CP, người có nhu cầu nộp hồ sơ cho chủ đầu tư.
Người nhận hồ sơ phải ghi giấy biên nhận, nếu hồ sơ chưa hợp lệ thì người nhận hồ sơ có trách nhiệm ghi rõ lý do chưa giải quyết và trả lại cho người nộp hồ sơ để thực hiện việc bổ sung, hoàn thiện
Bước 2: Chủ đầu tư kiểm tra và xét duyệt hồ sơ theo trình tự
Bước 3: Ký hợp đồng mua bán và thực hiện các nghĩa vụ tài chính
Bước 4: Làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà nhà ở, quyền sử dụng đất theo quy định
Thời gian thực hiện thủ tục mua nhà ở xã hội được quy định theo nghị định 100/2024/NĐ-CP, theo đó tổng thời gian thực hiện khoảng 30-60 ngày, cụ thể:
- Thời gian chuẩn bị hồ sơ thường từ 1-5 ngày
- Xác nhận của UBND xã tối đa 07 ngày làm việc
- Chủ đầu tư tổng hợp hồ sơ gửi sở xây dựng khoảng 3-5 ngày
- Sở xây dựng phản hồi trong vòng 15 ngày
- Ký hợp đồng và thanh toán từ 3-5 ngày
- Cấp sổ hồng
Lợi ích và thách thức khi người ngoại tỉnh mua nhà ở xã hội
Một số lợi ích và thách thức khi người ngoại tỉnh mua nhà ở xã hội, cụ thể:
Lợi ích
- Chi phí thấp, hỗ trợ tốt, giá nhà ở xã hội thấp hơn 20-30% so với giá thị trường. Ngoài ra người lao động còn được hỗ trợ vay vốn ưu đãi từ ngân hàng chính sách hoặc ngân hàng thương mại.
- Cơ hội an cư, lập nghiệp, được sở hữu nhà ổn định, lâu dài, đặc biệt là các khu đô thị lớn có chi phí thuê nhà cao, thích hợp cho người lao động xa quê có ý định định cư lâu dài.
- Môi trường sống đầy đủ tiện nghi, các dự án nhà ở xã hội thường được quy hoạch đồng bộ, gần khu công nghiệp, trường học, chợ,…
Thách thức
- Thủ tục hành chính còn phức tạp, cần xác nhận tình trạng nhà ở, thu nhập, giấy tờ từ quê quán gây khó khăn trong việc hoàn thiện hồ sơ.
- Giới hạn quyền chuyển nhượng, không được bán, chuyển nhượng trong vòng 5 năm kể từ ngày cấp sổ hồng, nếu chuyển nhượng trước thì phải bán lại cho nhà nước hoặc chủ đầu tư, không được bán theo giá thị trường.
- Chất lượng và vị trí không phải lúc nào cũng tốt, một số dự án xa trung tâm, thiếu tiện ích đồng bộ hoặc chất lượng thi công chưa cao
Câu hỏi thường gặp
Người ngoài tỉnh có cần đăng kí tạm trú để mua nhà ở xã hội không?
Điều 49 Nghị định 100/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật nhà ở 2023 có hiệu lực từ ngày 01/8/2024 thì đã bỏ điều kiện về cư trú khi mua nhà ở xã hội. Đây là một thay đổi quan trọng nhằm giúp người dân dễ dàng hơn trong việc tiếp cận nhà ở xã hội, đặc biệt là người lao động ngoại tỉnh hoặc những người không có đăng ký thường trú, tạm trú tại địa phương nơi có dự án nhà ở xã hội. Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành thì người ngoài tỉnh không cần đăng kí tạm trú để mua nhà ở xã hội.
Làm thế nào để chứng minh không có nhà ở tại tỉnh khác?
Để chứng minh không có nhà ở tại tỉnh khác, nộp đơn xin xác nhận tình trạng nhà ở tại Uỷ ban nhân dân xã phường nơi bạn đang cư trú và viết bản cam kết tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Người ngoài tỉnh có được vay vốn ưu đãi không?
Theo nghị định 100/2024/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn liên quan, đã bỏ điều về cư trú, tức là người ngoài tỉnh vẫn được vay vốn ưu đãi khi mua nhà ở xã hội.
Mong rằng qua bài viết trên đã giải đáp được thông tin mà bạn đọc đang tìm kiếm.
Hotline: 0975268025
Hỗ trợ hồ sơ mua Nhà Ở Xã Hội Miễn Phí
